گروه هنری و رقص خراسان شمالی بوکاباران نواندیش

رقص کرمانجی


رقص خراسان شمالي

به وبلاگ گروه حركات موزون،آييني،نمايشي سنتي خراسان شمالي(بوكا باران) خوش آمديد.

بوكا باران در فرهنگ كرمانجي خراسان شمالي به معني عروس باران ميباشد.

یک شنبه 8 بهمن 1398برچسب:,

  توسط محمد زارع   |
 

لوح ها

یک شنبه 8 بهمن 1398برچسب:,

  توسط محمد زارع   |
 
                   


ادامه مطلب

عکس های گروه رقص بوکاباران (جشنواره بومي محلي گليل)

 

 

دو شنبه 11 دی 1398برچسب:عکس های گروه رقص بوکاباران,

  توسط محمد زارع   |
 

انواع رقص های کرُمانجی

 

در مراسم جشن و سرور، کرمانج ها رقص های متنوعی دارند که یکی از دیگری زیباتر و شادترند و سه گونه اند :

 1. بازی های دوری و زنجیره ای بازی های قرسه ای از کهن ترین رقص های دسته ای دوری کرمانجی ست. این بازی ها بدین لحاظ که شامل یک دور رقصی اند با رقص های کردی همانندی دارند. دورِ رقصی شامل بازیهای قرسه ای که در ابتدای آن ممکن است مقام های رقصیِ دیگری اجرا شوند که در میان ادوار رقصی قرسه ای سنت شده اند. رقص های منفرد که به همراه رقص های قرسه ای اجرا می شوند، به لحاظ ریتمیک و ملودیک با می گویند « رقصه » همدیگر تناسب و ارتباط دارند. قرسه را برخی با قلب حروف  ) روایت حشمت سعادتی و عاشیق شیر محمد قره خانی از ظلم آباد( ترتیب عمودی رقص های قرسه ای از یک تا دوازده قرسه است.

یک قَرسِه :

 یک قرسه یعنی یک بار انگشتان دست را به هم نزدیک کردن یا زدن است.

دو قَرسِه

دو بار دست زدن است که به قرص حنایی تربت جام (شرق خراسان) می ماند و حنا کردن دست را به نمایش می گذارد. دو قرصه تندتر از یک قرسه است و حرکات پای آن مانند رقص یک قرسه است.

 بعد از دو قرسه، مقام رقصی با نام هله هله (دست دست) ممکن است نواخته شود  )حشمت سعادتی, عاشیق محمدقربان قره خانی، شیرمحمد قره خانی، محمدکریم باقری از ظلم آباد) که تنوعی در حرکات دستی رقص های قرسه ای ایجاد می کند.

در این رقص دست ها باز می مانند و از ساعد و مچ پیچ می خورند و به یکدیگر

نزدیک نمی شوند. بعد از هله هله رقص های منفرد دیگری ممکن است اجرا شوند.

انارکی

از رقص های منفرد است که در میان بازی های قرسه ای می آید. برخی از کرمانج ها به آن حاجی نارنجی نیز می گویند. حرکات رقص انارکی به حرکات بازی دو قرسه می ماند.

 سه قَرسِه

شامل سه ضربه ی دست یا اشاره انگشت ها به کف دست یا بشکن است. به این رقص بشکن بشکن نیز می گویند و سه چکه ی تربت جامی ها همین ملودی را دارد.

 بجنوردی

بجنوری به رقص کرمانج های بجنورد اطلق می شود و احتمالً ملودی آن با وزن مقام سه قرسه ای هماهنگ است و کرمانج های سایر نقاط نیز آن را اجرا می کنند.

شلنگی

رقصی شاد و با حرکات متنوع از منطقه ی جوین است که در آن رقصندگان با چند قدم به یک سو می روند و سپس برمی گردند و با یک پا به درون دایره ی رقصی ضربه می زنند و با بشکن های متوالی بر شکوه رقص می افزایند.

 چپ و راسته

مشخصه ی آن حرکت عکس بدن و پای بازیگران نسبت به یکدیگر است که بصورت لی لی اجرا می شوند و زیبایی خاصی به رقص های قرسه ای می بخشد و آن را از گل و )یک نواختی بیرون می آورد. حرکتی در میان این رقص ها انجام می گیرد که نام دارد و رقصندگان با یک پای چرخشی و پایی که محور شده به داخل دایره (غنچه و خارج آن در جا گردش می کنند و غنچه ی گلی را که باز می شود به نمایش می گذارند.

پنج قَرسِه

پنج ضربه شامل پنج ضربه ی دست است که دو تای آن ها مجزا از سه ضربه ی دیگر زده می شود. پنج قرسه میان همه ی کرمانج ها رایج نیست و ظلم آبادی ها آن را به یاد دارند.

شش قَرسِه

دارای شش ضربه است که سه ضربه ی (چرتکَه) آن با چرخش به سمت راست و سه ضربه با چرخش به طرف چپ به وسیله ی دست ها اجرا می شود و بدن کمی به طرفین خم می شود.

دوازده قَرسِه

شامل دوازده ضربه یا دو شش قرسه است و شش ضربه ی آن در سمت چپ و شش ضربه ی آن در سمت راست با دست ها اجرا می شود.

2. سایر رقص های کرُمانجی

بازی های دیگری در میان کرمانج ها رایج اند که در شهرهای کرمانج نشین مثل بجنورد و قوچان همه ی آن ها را اجرا نمی کنند. این بازی ها به مرکز مهم موسیقی کرمانجی یعنی روستای برهوت ظلم آباد (نزدیکی بستان آبادِ سبزوار, فاقد آب و برق تا سال 75 ) متعلق است که از تأثیر موسیقی های دیگر نقاط محفوظ مانده است.  مردم این ده قریب به اتفاق اهل موسیقی اند و از خاندان های موسیقی، خاندان باقری و قره خانی مشهورند.

هَله هَله

نوعی بازی با آهنگی سنگین است و ممکن است در بازی های قرسه ای پس از دو قرسه اجرا شود.

دستمال بازی

این بازی را امروز کرمانجی ها به یاد ندارند و پیران آن را اجرا می کنند. پاها در این بازی بسیار کوچک برداشته می شود در حالی که رقصنده دستمالی را با یک دست یا دو دست بالی سر و جلوی صورت آهسته می چرخاند.

جانِ مَه

از بازی هایی است که ظلم آبادی ها آن ها را خوب بلدند و سُرنا نوازانی که از این روستا برخاسته اند قادرند ملودی این رقص ها را اجرا کنند. این بازی ها در مراسم جشن و سرور کرمانج های سایر نقاط کم تر اجرا می شوند. بازی با آهنگ سنگین به آرامی اجرا می شود و یا بال و پایین رفتن دست ها همراه است.

ماد(ت) ماتی

به بازی های قرسه ای نزدیک است (سه و شش قرسه) که در ظلم آباد و اسفراین رواج دارند.

اصغرجان

با حرکات کامل متفاوت دست اجرا می شوند. یک دست بر کمر قرار می گیرد و دست دیگر به طرف بال از ساعد حالت خمیده دارد و انگشت ها به همراه مچ به طرف داخل پیچ می خورند و آن را افراد مسن هم اجرا می کنند.

مجسمه

حالتی تقلیدی و شوخی وار دارد و رقصی ست که با قطع شدن صدای دهل و ثابت ماندن ملودی، بازیگر باید در هر حالتی که هست سر جایش بی حرکت بماند و اگر حتی حرکتی کنُدَ از بازی کنار گذاشته می شود. با نواخته شدن دهل و از سر گرفتن سرنا بازیگران به بازی ادامه می دهند. این رقص بین لرها و بختیاری ها نیز رایج است و به نظر می آید از لوطی های دیگر نقاط اخذ شده باشد (عاشق کریم باقری کهن ترین سرنا و قُشمه نواز ظلم آباد آن را خیلی قدیمی نمی داند(

سربازی

سربازهاست که با حرکات « قدم رو » و « رژه » سربازی رقصی به تقلید از حرکات مقطع دست و پا اجرا می شود.

3. رقص های سایر اقوام

یک چوبه و دو چوبه

همان بازی اصیل تربت جامی (شرق خراسان) است که با چرخش و بریدن به سوی بالی همراه است و مشخصه ی آن استفاده از یک چوب در بازی یک چوبه و دو چوب در بازی دوچوبه است. این بازی با حرکات خروس جنگی، جنگ و گریز و حمله و دفاع به صورت ایستاده، خوابیده و نشسته اجرا می شود. ملودی این بازی ها تفاوت چندانی با بازی های یک چوبه ودو چوبه ی تربت جام ندارد و لحن و رنگی کرمانجی به خود گرفته است. قُشمه نوازان به سختی قادرند نغمه های این دو بازی را بنوازند چرا که ساز اجرایی این دو مقام در همه خراسان سرناست.

کرمانج ها با اسبی چوبی که خود می سازند و آن را با پارچه های رنگی می پوشانند یک و دوچوبه می رقصند. بدین ترتیب که بازیگری به درون اسب چوبی می روند و در حالی که به صورت نیمه اسب نیمه آدم همبازی او ( به اصطلح غلم سیاه) در بیرون از اسب با او ستیز می کند. این بازی در منطقه ی بیهق رواج داشته است.

بلوچی

امروزه کرمانج ها با نوای رقص بلوچی می رقصند که مبین تأثیر موسیقی و رقص های کوچندگان بلوچی شمال خراسان است.  آهنگ ها و ترانه های مراسم جشن و سرور هر چند آهنگی مختص رزم است اما در آغاز « باسکه » ، از آهنگ های مراسم عروسی مراسم جشن و سرور اجرا می شود. همچنین نقَره در آغاز رقص های قرسه ای نواخته می شود که به نوعی رقصندگان را برای تشکیل دایره ای رقصی و رقص آماده می سازد.

موسیقی کرمانجی آن گاه که به کلم می آید تغزلی ترین ترانه ها از قومی شیفته ی طبیعت، رنگ، جوشش، عشق و بازی را روایت می کند. ترانه های مراسم شادی منحصر به توصیف معشوق و طبیعت نیست بلکه کرمانج ها تلقی خود از جهان و زندگی و شِکوه از روزگار را بیان می دارند. ترانه ها حدیث نبردها و دادها و بیدادهای این قوم عمیقا تغزلی ست که حماسه را نیز به وادی تغزل می برند.

آنان در حالی که می گویند : هر چه گویم تمام نشدنی است، آتش دل خاموش نمی شود، من همچون خاشاکی در آتش عشق می سوزم و به بلندای کوهستانی فراخ برآمدم بر دست و پای داماد حنا می بندند و آن گاه که از گیسوان یار، بال و پر می سازند و او را که چون چراغی در شب تاریک بر روی پلی می درخشد نظاره می کنند خود را ریگی سرگردان در بیابان غربت می پندارند و می خوانند که چون یوسف به چاه تنگ درافتاده اند و به بهای عشق در بازار برده فروشان به تاراج رفته اند و این در حالی ست که رخت دامادی بر تن می کنند

 

یک شنبه 8 بهمن 1391برچسب:,

  توسط محمد زارع   |
 

عکس های شبکه جام جم ........تهران برج میلاد

 

 


ادامه مطلب

یک شنبه 8 بهمن 1391برچسب:عکس های شبکه جام جم,

  توسط محمد زارع   |
 

 



به وبلاگ من خوش آمدید
bokabaran.mz@gmail.com


 

 

 انواع رقص های کرُمانجی
 رقص خراسان شمالي
 لوح ها
 عکس های شبکه جام جم ........تهران برج میلاد
 عکس های گروه رقص بوکاباران (جشنواره بومي محلي گليل)

 

بهمن 1391
دی 1391
دی 1390

 

محمد زارع

 


تبادل لینک هوشمند
برای تبادل لینک  ابتدا ما را با عنوان رقص خراسان شمالي و آدرس bokabaran.LXB.ir لینک نمایید سپس مشخصات لینک خود را در زیر نوشته . در صورت وجود لینک ما در سایت شما لینکتان به طور خودکار در سایت ما قرار میگیرد. bokabaran.LXB.ir





گيم نت كاكتوس شيروان
کیت اگزوز
زنون قوی
چراغ لیزری دوچرخه
همسریابی
درگاه پرداخت اینترنتی

 

به وبلاگ گروه بوکا باران خوش امدید
کیت اگزوز ریموت دار برقی
ارسال هوایی بار از چین
خرید از علی اکسپرس
سفارش آنلاین قلیون

 

RSS 2.0

<-PollName->

<-PollItems->

آمار وب سایت:  

بازدید امروز : 1
بازدید دیروز : 0
بازدید هفته : 5
بازدید ماه : 60
بازدید کل : 17276
تعداد مطالب : 5
تعداد نظرات : 1
تعداد آنلاین : 1